Hai mặt lợi và hại của ánh nắng

• 
  

• - Cơ thể cần ánh nắng để tổng hợp vitamin có lợi

Theo các nhà khoa học, có hơn 90% lượng vitamin D3 trong cơ thể là do cơ thể tự tổng hợp. Dưới tác dụng của ánh nắng, cụ thể là tia UVB trong ánh nắng, một chất tự nhiên có trong da là 7-dehydrocholesterol (7-DHC) sẽ chuyển hoá thành cholecalcilferol. Cholecalciferol là tiền chất của vitamin D3, sau đó theo dòng máu đến gan và thận để được chuyển hóa thành vitamin D3. Chỉ trong khoảng 30 phút tiếp xúc với ánh nắng, cơ thể chúng ta có thể tổng hợp từ 10.000-20.000IU (International Unit, đơn vị quốc tế, 1g bằng 40 triệu đơn vị). 

Vitamin D3 có thể được đưa vào cơ thể qua thức ăn, nhưng thông thường cách này không đủ cung cấp cho nhu cầu của cơ thể. Đơn cử như một lòng đỏ trứng chỉ có khoảng 20IU vitamin D3, 100g cá hồi cũng chỉ có khoảng 500IU, 1 cốc sữa tươi cũng chỉ có khoảng 100IU trong khi cơ thể người trưởng thành lại cần đến 2000IU/ngày để đảm bảo cho sự phát triển khoẻ mạnh. Như vậy, nếu chỉ thông qua ăn uống, gần như không thể cung cấp đủ nhu cầu vitamin D3 cho cơ thể.

• - Vậy tác hại của ánh nắng ra sao?

Ai cũng biết trong ánh nắng chứa các tia UV gây hại. Không chỉ đơn thuần gây sạm đen, các loại tia này còn khiến da lão hoá, cháy rát thậm chí nếu nguy hiểm còn có thể dẫn đến ung thư da.

Năm 2015, các nhà nghiên cứu tại ĐH Yale (Mỹ) công bố một sự thật khiến nhiều người bất ngờ khi nhận được: “Ảnh hưởng tiêu cực của tia UV lên da vẫn diễn ra trong 4 giờ sau khi ngừng tiếp xúc với chúng. Đồng thời, tia UV có khả năng xuyên qua các lớp kính, mũ, áo chống nắng, thậm chí tấn công làn da ngay cả khi đứng trong bóng râm. Do đó, hầu hết các biện pháp chống nắng thông thường đều… vô nghĩa.”

Chưa hết, tia UV làm tăng hoạt động của men tiêu hủy cấu trúc nền của da (MMPs), gây nên sự đứt, gãy và ngăn sản sinh mới các thành phần trong cấu trúc này khiến da nhăn, chùng nhão. Chúng cũng thúc đẩy các yếu tố gây viêm và làm biến đổi cấu trúc nền khiến da sần sùi, lồi lõm.

Các tia UV còn tạo ra các chất độc hại gây tổn hại DNA, ngăn sản xuất các tế bào khỏe mạnh mới và tăng nguy cơ ung thư do giảm nồng độ của các tế bào Langerhans - tế bào miễn dịch có nhiệm vụ chống lại các yếu tố gây bệnh. Trong hơn 1 triệu trường hợp ung thư da được chẩn đoán mỗi năm tại Mỹ, khoảng 70% trường hợp là do da tiếp xúc lặp đi lặp lại với ánh nắng. Ngoài ra, tia UV tác động lên lớp thượng bì, kích thích tế bào sắc tố tăng sản sinh hắc tố gây sạm da, đỏ da và các đốm nâu…

Nhưng, các nhà khoa học cũng chỉ ra rằng, không phải ánh nắng lúc nào cũng có hại, bởi theo từng khoảng thời gian trong ngày, ánh nắng sẽ có những ảnh hưởng khác nhau. Theo đó, khoảng nắng từ 6 giờ đến trước 8 giờ sáng là thời điểm ánh nắng có lợi cho da nhất. Ánh nắng từ 9 giờ đến 16 giờ hằng ngày sẽ là khung giờ gây nhiều ảnh hưởng xấu nhất. Vì thế, quan trọng không hẳn là tránh nắng hay phơi nắng, mà quan trọng chính là thời điểm nào nên “tắm nắng” và thời điểm nào cần “chống nắng”.

Với 2 mặt lợi hại như vậy, rõ ràng ánh nắng không phải là kẻ thù duy nhất của làn da bạn. Bởi xung quanh môi trường sống mỗi ngày, còn nhiều hơn những “kẻ xấu” luôn rình rập phá huỷ sức khoẻ làn da của bạn!

1. Ánh sáng xanh

Ánh sáng xanh là loại ánh sáng phát ra từ các thiết bị điện tử như điện thoại, máy vi tính, ipad… loại ánh sáng này tưởng chừng có lợi vì mang lại hình ảnh hiển thị sắc nét, nhưng sự thật phía sau lại tiềm ẩn nhiều nguy hại. Điển hình là việc nó khiến da bị lão hóa tương đương với sức tàn phá của tia tử ngoại.

Có ít nhất 5 tác hại bất ngờ tới làn da từ thói quen dùng điện thoại di động suốt cả ngày, có thể kể tới như: mụn nhọt, nhăn da, lão hóa da, nám da, thâm quầng mắt, mất ngủ, suy giảm trí nhớ… Tuy nhiên bạn chắc hẳn sẽ không thấy thấy ngay được những tác hại từ loại ánh sáng này.

Một số số liệu từ thực tế cho thấy rằng, nếu bạn dành ra 4 ngày làm việc, mỗi ngày làm 8 giờ trước máy vi tính thì ánh sáng xanh từ màn hình sẽ tàn phá da của bạn tương đương việc phơi nắng 20 phút vào giữa trưa mà không sử dụng bất sản phẩm chống nắng nào. Trong khi đó, chỉ cần 7 phút phơi nắng vào lúc 1 giờ trưa là làn da đã “quá sức chịu đựng” và cháy sạm ngay lập tức.

Ở độ cao 380-500nm, ánh sáng màu xanh là một trong những bước sóng ngắn nhất và có năng lượng cao nhất. Khoa học đã nghiên cứu và chứng minh được rằng, loại ánh sáng nhìn thấy được này có khả năng thấm vào da sâu hơn các tia UVA và UVB, đồng thời chúng có thể tạo ra nhiều loại oxy hoạt tính hơn so với khi cả tia UVB và UVA cùng kết hợp.

Điều này gây ra viêm nhiễm và tổn hại cho hàng rào bảo vệ da tự nhiên, làm suy giảm khả năng giữ nước của tế bào, dẫn đến việc da xuất hiện dấu hiệu lão hóa như tăng sắc tố, nám sạm, xỉn màu, nhiều đường nhăn, nếp nhăn.

2. Nhiệt độ môi trường

Mặc dù nhiệt độ của cơ thể là 37 độ C, nhưng làn da của bạn sẽ thay đổi theo nhiệt độ của môi trường xung quanh.

Thời tiết mùa đông lạnh khô sẽ khiến da khô ráp hơn, trông nhợt nhạt và thiếu sức sống. Trong khi đó, thời tiết mùa hè nóng bức lại khiến cho da của bạn “héo” nhanh hơn khi lượng độ ẩm dần bị “rút cạn”, dạm sạm và thường xuyên mẩn đỏ vì nhiệt độ.

Nếu thời gian dài da không được chăm sóc cẩn thận trước sự biến đổi của môi trường, bạn chắc chắn sẽ mất đi làn da khoẻ mạnh, thay vào đó là làn da yếu ớt, không có quá nhiều sức đề kháng, độ đàn hồi kém và trở nên nhạy cảm hơn.

3. Ảnh hưởng của các chất hoá học từ mỹ phẩm

Dưỡng da phải cần mỹ phẩm. Tuy nhiên, liệu cách bạn dùng mỹ phẩm đã đúng hay chưa mới là điều đáng bàn. Bởi nếu lạm dụng hoặc dùng sai, hậu quả mà bạn nhận lại còn nghiêm trọng hơn rất nhiều.

Nhằm đáp ứng nhu cầu da ngày càng đa dạng, nhiều hãng mỹ phẩm luôn có bổ trợ thêm một số thành phần có thể khiến da bạn bị dị ứng. Nó sẽ phá huỷ những lớp cấu trúc tế bào bên trong da và làm cho da suy yếu, mất khả năng tự phục hồi hư tổn và kháng lại các tổn hại từ môi trường.

Không khó để nhận thấy trên thị trường hiện nay có rất nhiều trường hợp dị ứng mỹ phẩm với các tổn thương da khá nguy hiểm. Do đó, khi chọn các loại mỹ phẩm, bạn cần cân nhắc thật kỹ để tránh những tổn hại không đáng có cho sức khoẻ. Bởi nếu duy trì trong thời gian dài, làn da sẽ mất dần sức khoẻ, khả năng chống lại vi khuẩn cũng bị hạn chế.

Với những thông tin này, chắc hẳn bạn đã hiểu rằng ánh nắng dù nguy hại nhưng chưa phải là kẻ thù duy nhất của làn da. Do đó, không chỉ chống nắng, mỗi ngày bạn nên chú ý thêm đến việc chống lại tia sáng xanh, tăng cường dưỡng ẩm... để bảo vệ da một cách toàn diện.